Historia Święta Trzech Króli
Święto Trzech Króli, obchodzone 6 stycznia, ma swoje korzenie w tradycji chrześcijańskiej i upamiętnia przybycie trzech mędrców ze Wschodu, którzy odwiedzili nowo narodzonego Jezusa w Betlejem. Zgodnie z biblijnym przekazem, Trzej Królowie – Kacper, Melchior i Baltazar – ofiarowali Dzieciątku Jezus dary: złoto, kadzidło i mirrę. Dary te miały symboliczne znaczenie: złoto jako symbol królewskiej godności, kadzidło jako wyraz czci i modlitwy, a mirra – zapowiedź cierpienia i śmierci Jezusa.
W tradycji Kościoła katolickiego święto to obchodzone jest jako Objawienie Pańskie, czyli moment, w którym Bóg objawia się światu przez narodziny Jezusa. W różnych częściach świata to święto ma swoje unikalne tradycje, ale wszędzie łączy je jeden wspólny motyw – świętowanie pokłonu Trzech Króli przed Dzieciątkiem Jezus.
Ciekawostki
- Kto to byli Trzej Królowie? Choć w Biblii nie ma mowy o liczbie królów ani ich imionach, w tradycji chrześcijańskiej przyjęło się, że było ich trzech. Wizerunek mędrców jako królów pojawił się w średniowieczu, a imiona Kacper, Melchior i Baltazar zostały nadane później, by nadać im bardziej indywidualne cechy.
- Trzej Królowie a Boże Narodzenie: Święto Trzech Króli jest uznawane za zakończenie okresu Bożego Narodzenia w Kościele.
- Kacper, Melchior, Baltazar: Imiona Trzech Króli są związane z różnymi tradycjami. Kacper jest uważany za króla z Azji, Melchior – z Europy, a Baltazar – z Afryki. To symboliczne przedstawienie, które miało podkreślić uniwersalność przesłania Ewangelii, docierającej do ludzi z różnych stron świata.
- Gospodarstwo Królewskie: W Hiszpanii i niektórych innych krajach, dzieci przygotowują dla Trzech Króli buty, a niektóre regiony mają zwyczaj zostawiania w nich słodyczy i mleka, podobnie jak w tradycji bożonarodzeniowej.
Święto Trzech Króli w Polsce
W Polsce Święto Trzech Króli ma długą tradycję i jest jednym z najbardziej radosnych dni w okresie Bożego Narodzenia. Dzieci i dorośli uczestniczą w Orszakach Trzech Króli, które organizowane są w wielu miastach. Orszaki te to barwne pochody, które przedstawiają podróż mędrców do Betlejem, w których bierze udział wielu uczestników – przebranych za Trzech Króli, anioły, pasterzy i innych postaci biblijnych.
Obchody dzisiejsze:
- Orszaki Trzech Króli: To największe wydarzenie, które gromadzi tysiące Polaków. Orszaki, organizowane w wielu miastach, mają na celu nie tylko upamiętnienie wydarzenia z Betlejem, ale także promowanie wartości chrześcijańskich i wspólnego świętowania. Orszak w Warszawie jest jednym z największych i najbardziej znanych w kraju.
- Tradycja Kadzidła i Kredy: W wielu polskich domach na 6 stycznia, po mszy, wierni błogosławią kredą swoje domy, pisząc na drzwiach oznaczenie „C+M+B+rok” (np. 2025), co oznacza: „Christus Mansionem Benedicat” – „Niech Chrystus błogosławi ten dom”. Kiedyś, w Polsce, święcono również kadzidło, które paliło się w domach, symbolizując modlitwę i duchowe oczyszczenie.
- Msze i kolędowanie: W kościołach odprawiane są uroczyste msze święte, na których często odbywają się także wystawienia jasełek i koncerty kolędowe.
Święto Trzech Króli w czasach PRL
W okresie PRL-u, władze komunistyczne starały się zredukować wpływ religii na życie publiczne, a wiele świąt o charakterze religijnym zostało zdelegalizowanych lub zignorowanych. Święto Trzech Króli nie było oficjalnym dniem wolnym od pracy, a obchody w wielu przypadkach zostały ograniczone do kościołów, gdzie wierni zorganizowali własne, nieformalne świętowanie. W latach PRL-u usunięto także tradycję obchodzenia tego dnia w szkołach czy na ulicach.
Podsumowanie
Święto Trzech Króli jest ważnym wydarzeniem w tradycji chrześcijańskiej, zarówno w Polsce, jak i na świecie. Choć w PRL-u było usuwane z przestrzeni publicznej, dzisiaj znów cieszy się dużym zainteresowaniem. Jest to czas radosnego świętowania, wspólnego kolędowania oraz przypomnienia o wartościach takich jak dobro, miłość i pokój. Orszaki Trzech Króli oraz inne tradycje związane z tym dniem stanowią piękny element polskiej kultury i religijności, łącząc wspólnotę w dziękczynnej modlitwie i zabawie.