Stan wojenny – ciekawostki, fakty i refleksje
Stan wojenny – restrykcje
W czasie stanu wojennego zostały wprowadzone ograniczenia, m.in.:
- Zakaz strajków i zgromadzeń.
- Od 22 do 6 obowiązywała godzina milicyjna (zakaz poruszania się bez przepustki).
- Militaryzacja niektórych zakładów pracy.
- Wstrzymano wydawanie prasy (poza gazetami rządowymi).
- Wyłączenie telefonów, a po ich włączeniu pojawił się komunikat o rozmowach kontrolowanych.
- Likwidacja organizacji i stowarzyszeń, np. studenckich, artystycznych, dziennikarskich itp.
- Wstrzymanie wyjazdów zagranicznych.
- Zakaz zmiany miejsca pobytu bez poinformowania władz.
- Zawieszenie nauki w szkołach i na uczelniach.
- Legitymowanie przez milicyjne patrole osób na ulicach.
W czasie trwania stanu wojennego wydano nakazy aresztowania około 10 tys. osób, które zdaniem władz, miały działać przeciwko partii. Byli to głównie działacze opozycyjni i osoby związane z NSZZ „Solidarność”.
Podaje się, że trakcie półtorarocznego trwania stanu wojennego śmierć poniosło 40 osób, choć niektórzy szacują, że mogło być ich około 100, ponieważ przyczyn wielu zgonów nie wyjaśniono do dziś.
Bard stanu wojennego
Dzisiaj już nie ma takich artystów, których by znała cała Polska. Jacek Kaczmarski był jednym z ostatnich. Jego pieśni słuchali i śpiewali studenci, robotnicy, intelektualiści. W wielkich salach i małych mieszkaniach.
Najbardziej krwawą pacyfikacja miała miejsce w kopalni „Wujek”, gdzie milicja pozbawiła życia 9 górników, a 23 osoby zostały ranne.
Garść ciekawostek o stanie wojennym
- Obwieszczenia Rady Państwa o wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce zostały wydrukowane w Związku Radzieckim i przywiezione do Polski jeszcze przed jego zarządzeniem. Jest to dowód na to, że władze ZSRR wiedziały o planach rządu PRL, a nawet brały udział w ich realizacji.
- W trakcie akcji „Azalia” z 12 na 13 grudnia 1981 roku do obiektów teletransmisyjnych i central telefonicznych wkroczyło uzbrojone wojsko i milicja, by zablokować łączność telefoniczną i transmisje radiowe.
- Za najsłynniejsze zdjęcie ze stanu wojennego uznaje się fotografię Chrisa Niedenthala, na której na budynku kina Moskwa wisi plakat filmu „Czas apokalipsy”, a przed nim stoi opancerzony wóz bojowy SKOT. Do dziś zdjęcie uważane jest za symbol stanu wojennego i zna je cały świat.
- W stanie wojennym działało radio „Trójka”, ponieważ władza chciała, by młodzież, zamiast strajkować, spędzała czas przy odbiornikach.
Podsumowanie:
Stan wojenny był jednym z najbardziej dramatycznych okresów w historii PRL-u, pełnym strachu, ale też oporu i solidarności. Polacy, pomimo represji, nie poddali się. Dzięki ich odwadze, wsparciu międzynarodowemu i nieugiętej wierze w wolność, w 1989 roku komunizm w Polsce został obalony.
Pamiętajmy o tamtych wydarzeniach, bo to lekcja odwagi i determinacji, ale i przestroga przed ograniczaniem wolności.
Źródła:
https://www.wprost.pl/kraj/188473/obwieszczenia-o-stanie-wojennym-przywieziono-z-zsrr.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Stan_wojenny_w_Polsce_(1981%E2%80%931983)
https://www.bryk.pl/artykul/7-nieznanych-faktow-o-stanie-wojennym